Je mooie nieuwe woning is opgeleverd! Perfect geïsoleerd, met duurzame warmtevoorziening en in een woonwijk met voldoende groen en water. Alleen die tuin… het is een kale zandvlakte met een paadje van stoeptegels. Dat kan en moet anders, willen we in de toekomst gezond en klimaatadaptief wonen, vindt Circulair West. Circulair West biedt de keten van ontwikkelaars, architecten, aannemers en hoveniers een onderbouwde en praktische handreiking om duurzame tuinen te realiseren met de Inspiratiegids Duurzame Tuin. Ook potentiële kopers zijn niet vergeten met duidelijke schetsen van het verschil tussen een versteende en een groene tuin. “Het gaat om bewustwording.”

Bodem benutten
“Hoe kunnen we partijen in de keten motiveren elkaar te vinden, en op het netvlies krijgen dat het belangrijk is om ook privétuinen, en niet alleen openbare ruimtes in de wijk zelf, duurzamer in te richten?” Dat is volgens programmamanager Ilse Visser van Circulair West het uitgangspunt van het pioniersproject ‘Duurzame tuin’. “Het idee is ontstaan toen we werkten aan onze uitgave ‘Blauwdruk duurzame woonwijk’. Toen werd ons duidelijk dat er onnodig veel grond wordt afgevoerd bij nieuwbouwwoningen. Van oudsher worden huizen opgeleverd met kale grond en staptegels. De grond is door al de bouwbewegingen flink aangestampt en daar wordt vaak nog een zandlaag overheen gelegd. Op zand groeit niets en het laat water slecht door. Als je een groene tuin wilt, moet het er weer af. Al dat transport is niet duurzaam en bovendien is het veel beter om met bestaande grond te werken. Benut de lokale bodem en gebruik inheemse planten, is een van onze adviezen.”

Hoe leg je een duurzame tuin aan en hoe krijg je potentiële kopers mee?
Het icoonproject bestaat uit twee delen: de inspiratiegids voor de keten, en een uitneembaar leaflet voor toekomstige en bestaande bewoners. “Dat kunnen makelaars, ontwikkelaars en aannemers onder de arm meenemen als ze in gesprek gaan met potentiële kopers. En er staat een QR-code in naar de website Groenetuinen.nu van NPHD”, legt Ilse uit. “Daar kunnen bewoners gratis tuinontwerpen met inheemse planten downloaden. Zo trekken we de praktische lijn van onze publicatie door. Ook een mooi voorbeeld van samenwerking in de keten!”

In de Inspiratiegids Duurzame Tuin vinden ketenpartijen in de bouw praktische voorbeelden van bestaande initiatieven. Zo heeft Ouwehand Bouwen & Ontwikkelen het concept  ‘Tuinklaar’ van Spaansen toegepast bij nieuwbouwproject Waardereiland in Heerhugowaard. Hier kregen kopers de optie om meteen al een tuin aan te laten leggen tijdens de bouw.  Resultaat? Een groene wijk vanaf dag één, én tevreden bewoners.
En Van der Hulst Bouwbedrijf geeft handvatten hoe je een laagdrempelige workshop organiseert voor potentiële kopers. Door de kopers op deze manier te inspireren is de kans groot dat ze kiezen voor een duurzame tuininrichting.

Grijze en groene tuinen
“Mensen kiezen vaak voor een tuin met veel tegels, een ‘grijze tuin’, omdat ze denken dat het weinig onderhoud nodig heeft”, merkt Ilse op. “Maar schijn bedriegt, want ook tussen de stenen groeit onkruid en op tegels komt aanslag.” Dat versteende tuinen water niet goed opvangen en slecht zijn voor de biodiversiteit, is inmiddels bekend. Ook vanuit de overheid zijn er richtlijnen en adviezen, maar de norm van 75 m2 groen per woning wordt veelal nog niet gehaald. “In de publicatie nemen we mee wat verstening in het verleden heeft gedaan en wat voor invloed die ‘grijze’ tuinen nog steeds hebben. Het is bedoeld om de keten aan het denken te zetten en hen te verleiden om gezamenlijk meer positieve impact te maken”, zegt Ilse.

“Daarom hebben we drie voorbeeldtuinen laten vormgeven: een grijze tuin met vooral steen, een groene tuin met een duurzamere inrichting en stenen als middenweg, en tot slot een natuurlijke tuin. Daarin zit minimaal steen en vooral onderhoudsvrije beplanting, zoals bodembedekkers. We geven ook aandacht aan waterdoorlatende verharding en wateropvang, er is zelfs een Circulair West regenton. Bovendien staan in de Inspiratiegids concrete handvatten voor circulaire inrichtingselementen.”
Kortom: alles om te zorgen dat privé-tuinen vanaf de start zijn aangepast aan het veranderende klimaat. Dat komt zowel de biodiversiteit als de gezondheid van de bewoners ten goede.

De Inspiratiegids Duurzame Tuin is hier te downloaden.