Niet alleen wandelaars en fietsers, ook ruiters gebruiken knooppuntenroutes om een mooie tocht door de natuur te kunnen maken. Maar in Nationaal Park Hollandse Duinen zijn nog niet alle ruiterpaden in een digitaal netwerk opgenomen.
Anita Verloop-Groenen is regioconsulent bij de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS), kort gezegd de paardensportbond, in de provincie Zuid-Holland. Zij wil het knooppuntennetwerk binnen en buiten NPHD zoveel mogelijk compleet krijgen. “Zo kun je flexibel aan bezoekersmanagement doen.”

Ook al rijd je zelf geen paard, de ruiterpaden ben je vast wel eens tegengekomen in het bos of het duin. Je herkent ze aan de hoefsporen in het zand en aan de bijbehorende bordjes. Maar niet al die paden zijn opgenomen in een knooppuntennetwerk op het platform www.buitenrijden.nl. Ruiters uit heel Nederland kunnen hier online hun eigen route samenstellen. Om bij dat netwerk aan te sluiten, zijn twee dingen nodig: langs de ruiterpaden moeten wegwijzers komen met de welbekende nummers en pijlen, en de paden moeten gedigitaliseerd zijn. Hiervoor zet KNHS-regioconsulent Anita Verloop-Groenen onvermoeibaar de paardensport op de kaart bij de NPHD-partners.

Provinciale subsidie
“We zijn met subsidie van de provincie Zuid-Holland in 2019 begonnen met het ruiterpadenplan”, zegt Anita. “Daarvan ben ik de trekker, met hulp van lokale ruiters. Inmiddels hebben we in de gehele provincie alle officiële ruiterpaden gedigitaliseerd. Dat gaat om 520 kilometer exclusief strand, waaronder 237 kilometer in NPHD. In NPHD zijn de paden in Meijendel en de Van Dixhoorndriehoek inmiddels ook voorzien van een knooppuntennetwerk met bewegwijzering. Dit najaar gaan de gemeenten Den Haag en Westland voor hun ruiterpaden hetzelfde doen, dus ik zit midden in het proces van tekeningen maken, bestekken, en overleggen welke parkeerplaatsen geschikt zijn voor trailers. Tot nu toe kan de aanleg plaatsvinden met een deel van de provinciale subsidie. Het meeste werk kan ik doen. Als er al palen staan, blijft de aanschaf van bordjes over. De kosten vallen dus erg mee.” Als de gemeentes Den Haag en Westland zijn toegevoegd, is er 132 kilometer aan knooppuntennetwerk binnen NPHD. Nog 105 kilometer te gaan.

Terreinbeheerders sneller enthousiast
Om alle andere ruiterpaden in het knooppuntennetwerk te krijgen, legt Anita tijdens de NPHD-netwerkbijeenkomsten enthousiast contact met terreinbeheerders die nog ontbreken. Op de kaart met gerealiseerde en ingeplande netwerken is het in sommige gemeentes nog wat leeg, beaamt ze. “Ik heb hier nog niet de juiste contactpersonen gevonden, dus wie weet gaat dit artikel helpen.”
Het feit dat ruiterpaden deel uitmaken van de parkways, herkenbare routes die in NPHD worden gerealiseerd, maakt terreinbeheerders sneller enthousiast om mee te doen, merkt ze. Met het oog op natuurbehoud kunnen ze eerst wat sceptisch zijn. “Ze zijn soms bang voor extra drukte, als de routes ook online staan. Maar als ruiters gaan dwalen en kriskras paden gaan volgen, krijg je onveilige situaties, bijvoorbeeld langs de openbare weg. Door het aanleggen van de knooppunten zorgen we ervoor dat ruiters niet van het pad af gaan, kwetsbare natuur in. Daarom hoop ik ook op meer bekendheid van www.buitenrijden.nl. Je ziet waar je kunt parkeren met je trailer en waar je eventueel kunt overnachten. Bovendien stimuleer je ruiters uit de regio om verder te kijken dan hun gebruikelijke rondje.”

Flexibel bezoekersmanagement
Het knooppuntennetwerk kun je als terreinbeheerder daarom goed inzetten voor bezoekersmanagement. Anita wil niet alleen binnen maar ook buiten NPHD meer rijpaden aan het netwerk haken. “Ik hoop dat het zich als een olievlek uitbreidt. Er zijn verbindingen mogelijk naar Delfland en Zoetermeer. Als je mooie alternatieven biedt, bijvoorbeeld Vlietland, dan kan de druk op andere gebieden met kwetsbare natuur afnemen.”
Een ander voordeel van de knooppunten is, dat de online informatie actueel is. “Laatst gaf Dunea door dat ze onderhoud gingen plegen bij de Waalsdorpervlakte. Dan kan ik online aangeven dat het pad niet toegankelijk is. Of als bepaalde gebieden even rust moeten hebben, dan kan ik de route eventueel verleggen, als je de verbinding maar behoudt. Zo kun je flexibel aan bezoekersmanagement doen.”

Natuur en recreatie in balans in NPHD
“Het mooie van NPHD vind ik dat je natuur en recreatie in balans probeert te krijgen. Daarom promoot ik dat het logo van NPHD op de bordjes komt, zodat ruiters beseffen dat ze in een nationaal park rijden. Den Haag en Westland gaan dat inderdaad doen. Zo zet je recreanten positief aan het denken. Je wordt je ervan bewust dat je juist in het smalle kustgebied de ruimte met elkaar moet delen met behoud van de natuur.”