De Oranjerie van de Hortus Botanicus in Leiden zoemde van de geanimeerde gesprekken tijdens de netwerkbijeenkomst op 3 juli. Zoveel partners en geïnteresseerden waren aanwezig, dat de zaal overvol zat. Het programma bood een diversiteit aan onderwerpen waarover de sprekers en aanwezigen hun kennis en ervaringen deelden. Nieuwe contacten werden gelegd en bestaande connecties versterkt. Elkaar inspireren, dat gebeurde volop tijdens deze drukbezochte bijeenkomst.

Nieuwe statusaanvraag
Wim Drossaert, directeur van Dunea en voorzitter van Stichting Nationaal Park Hollandse Duinen, was trots op die grote betrokkenheid. “We werken steeds nauwer met elkaar samen”. Georgette Leltz, directeur NPHD, lichtte de nieuwe statusaanvraag nationaal park toe, aangepast aan het nieuwe beleidsprogramma. “Onze eerste aanvraag in 2020 omvatte het hele landschap van zee tot de laatste strandwal. Maar het nieuwe beleidsprogramma schrijft voor dat niet het hele gebied in de aanvraag kan worden opgenomen. Bij de nieuwe aanvraag concentreren we ons op de ruggengraat van vooroever, strand en duin, en de typen beschermd gebied daarachter, zoals NNN, Kroonjuweel cultureel erfgoed en Kader Richtlijn Water – waterlichamen. Voor dat deel vragen we de status aan, tegelijk blijft de buitencontour in stand. We beschouwen het hele gebied binnen die stippellijn, ons samenwerkingsgebied, als NPHD. Half september dienen we de aanvraag in. En dan hopen we op 6 december tijdens de bestuurlijke bijeenkomst een feestje te vieren.”

NPHD loopt voorop
Emeritus-hoogleraar ecologie, oud-directeur van het NIOO en voorzitter van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel Louise Vet stimuleerde vervolgens alle aanwezigen tot actie in haar kenmerkende directe en inspirerende stijl. “Na 40 jaar werken als ‘donkergroene’ ecoloog was ik het helemaal zat om steeds maar te zeggen: ‘het gaat niet goed met de natuur!’. Terwijl de lijn van biodiversiteit in de grafieken alsmaar verder bleef dalen. Toen beseften we: het is een maatschappelijk probleem en zo gaan we het aanvliegen. Iedereen wil een mooi land waarin je lekker kunt wonen, iedereen wil dat de boeren een goed verdienmodel hebben – wat ga jij er dan aan doen vanuit je eigen belang? De ambitie is om productie- en consumptiepatronen te doorbreken. Neem iedereen daarin mee, het moet inclusief zijn. Natuur is zo verbindend, en goed voor je mentale, fysieke en sociale gezondheid. Daarom is het geweldig dat we hier zijn, bij NPHD dat alle gebieden binnen de stippellijn wil meenemen. NPHD-partners, jullie hebben de kans van je leven om voorop te lopen!”

Recreatie en natuur in balans?
Waar mens en natuur samenkomen is het zoeken naar een goed evenwicht. Bart van Engeldorp Gastelaars van NPHD stelde het publiek de vraag: “Zijn natuur en recreatie in balans in NPHD?” Bij “Nee” gingen de meeste handen omhoog. Hen kon hij geruststellen, want uit een analyse van de Natura 2000-gebieden in NPHD bleek dat de meeste kwetsbare natuur goed beschermd is door de aanwezige zonering. De methode die voor die analyse is gebruikt, lichtte hij kort toe. “Het is een techniek die is ontwikkeld om het gesprek over de balans tussen recreatie en natuur te kunnen voeren en om na te denken over toekomstige natuurgebieden.” Op een kaart zijn daarvoor zowel de diverse recreatiezones als de aanwezigheid van zeldzame soorten ingetekend. “In de toekomst gaan de inwonersaantallen toenemen. Als er geen natuurgebieden bijkomen, dan neemt de druk op de kwetsbare natuur toe. Daarom zijn de overgangsgebieden zo belangrijk. Gebruik deze methode om het soort recreatie dat je kunt toestaan, handen en voeten te geven.” Meer informatie is hier te vinden.

Infomarkt in de pauze
Tijdens de pauze was het tijd om te netwerken. Mooie gespreksonderwerpen boden de kraampjes op de informatiemarkt. De recreatie- en natuurprofielkaarten werden er toegelicht, Staatsbosbeheer, IVN, Groene Tuinen, en Stichting Duinbehoud deelden hun informatie, projecten en kennis.

Communicatie
Wat NPHD je brengt in je communicatie, daar wist Mark Kras van Staatsbosbeheer beeldend over te vertellen. “Stel je voor dat je op de tunnelbak naast het Haagse Bos staat. Het verkeer raast onder je door. De wind waait om je oren. We lopen 30 meter verderop, het bos in. De wind valt weg. Je voelt de rust van de natuur. Welkom in het Haagse Bos. Welkom in Nationaal Park Hollandse Duinen. Welkom bij Staatsbosbeheer.” Ook bij hun handhavingstaak adviseert hij de boa’s om mensen erop te wijzen dat ze in NPHD zijn, waar we samen de zorg voor hebben. Dat helpt begrip te kweken.

Klimaatadaptieve wijk
Jolanda de Schiffart van gemeente Leiden vertelde hoe ze het vervangen van riolering als aanleiding hebben gebruikt om wijken meer klimaatadaptief te maken. “Traditioneel was het: straat open, riolering vervangen, straat weer dicht. Nu pakken we in een keer de hele wijk aan en leggen extra groen en water aan. Dat deden we bijvoorbeeld in de Gasthuiswijk. Je moet mensen daarin wel meenemen. Samen met Naturalis organiseren we pop-up markten in de wijk om te vertellen waarom dit belangrijk is.”

Bollen en biodiversiteit
Binnen de contour van NPHD ligt de Bollenstreek, maar de bollenteelt staat niet bekend als goed voor biodiversiteit. Living Lab B7, ontstaan vanuit het gedachtengoed van NPHD, wil daar wat aan doen. Dit consortium van kennisinstituten onderzoekt in het veld en samen met de boeren en beleidsmakers hoe de biodiversiteit in de streek kan worden hersteld. Coördinator is Cassandra van Altena van het NIOO-KNAW. “We investeren veel in het contact met ondernemers en organisaties in de bollenstreek. Doordat bollentelers ons leerden kennen, konden we bijvoorbeeld een demoveld natuurinclusieve bollenteelt inrichten bij Hillegom. We bezochten samen met hen een biologische bollenteler te bezoeken, en voeren het gesprek over die nieuwe inzichten en mogelijkheden.”

Natuur als medicijn
Wemke van der Weij van IVN benadrukte de gezondheidsvoordelen van de natuur. “Als je je niet zo lekker voelt, krijg je van de dokter een recept mee. Maar de natuur is ook een geneesmiddel. Kortstondig contact kan je stemming al positief beïnvloeden, zorgt voor ontspanning en laat je hartslag dalen. Regelmatig contact heeft langduriger ‘bijwerkingen’”. Het IVN brengt dit in praktijk met initiatieven als ‘De Groene GGZ’ en de Natuurschool.

“Probeer zelf de natuur te blijven ervaren en realiseer je wat het voor anderen kan betekenen.” Dat is het handelingsperspectief dat Georgette Leltz meegaf aan de overvolle zaal vol partners en geïnteresseerden in de Hortus Botanicus Leiden. Gezien de geanimeerde gesprekken tijdens de afsluitende lunch zijn er veel verbindingen gelegd en versterkt.